Histoire de Rollot
- Rollot au Moyen-Âge -
Livre IV - Chapitre I - Texte n°12
Ludovic Baillet

I/ Introduction

Le texte ci-dessous provient du cartulaire de l'abbaye de Saint-Corneille de Compiègne, œuvre du chanoine Émile-Épiphanius Morel. Il s'agit plus précisément de la charte n°CCXCVIII figurant aux pages 87 à 88 du tome deuxième dudit cartulaire.

Ce qui a trait à la commune de Rollot est mis en évidence.


II/ Version française

CCXCVIII

L'avouerie et la vicomté de Mesvillers, Faverolles et la Villette-lès-Rollot - renouvellement des titres

Mai 1231

Robert de la Tournelle et Marie, sa femme, donnent à l'abbaye de Saint-Corneille un titre nouveau des arrangements conclus avec elle, en mai 1201, et consignés alors en deux actes distincts. Ils y ajoutent seulement qu'ils reconnaissent, conformément à une charte de 1213, n'avoir aucun droit sur les ventes qui peuvent se faire dans les villages de Mesvillers, Faverolles et la Villette-lès-Rollot, et ils s'engagent à ne plus élever de contestation à cet égard. Le fils de Robert de la Tournelle, qui porte le même nom que son père, a, d'accord avec sa femme Marguerite, ratifié ce renouvellement de titres.

CRv, CCLXXVIII bis. — CRp, 277. — Dom. Bertheau, f° 66 v° ; Moreau, t. CXLIV, f° 147, 148 ; copie collationnée à l'original par Dom Grenier, aux Archives de Saint-Corneille, layette de Faverolles, boîte 31, cote 3.
(Voyez les chartes CCXLIII, CCXLIV et CCC.)

 


III/ Commentaires du chanoine E. Morel

La charte portait deux sceaux en cire verte sur lacs de soie rouge. Au premier qui était celui de Robert de la Tournelle, père, figurait un chevalier armé de pied en cap, son écu chargé de cinq tours posées 2, 2, 1, et portait au contre-scel un écu armoiré de cinq tours. Le second, celui de Robert de la Tournelle fils, présentait un écu aux mêmes armes avec cette légende : X S. ROBERTI DE LA TORNELLE FILII ROBERTI, mais n'avait pas de contre-scel.

 


IV/ Version latine (version originale)

De advocatione quam dominus de Tornella habet in viliis nostris de Faveroles, de Mesviler et de le Vilete.

Ego Robertus de Tornella, miles, et Maria, uxor mea, notum facimus omnibus presentem paginam inspecturis, quod cum querela verteretur inter nos, ex parte una, et abbatem et conventum Compendiensem, ex altera, super justicia advocationis et vicecomitatus, quam advacationem et vicecomitatum nos habebamus in tribus villis ecclesie Compendiensis, videlicet Mesviler, Faveroliis et Villula, inqua justitia, idem abbas et conventus partem habebant ; tandem, mediantibus bonis viris, in hunc modum est sopita, quod omnis justitia et omnia forisfacta que accident, infra advocationem et vicecomitatum trium villarum et territoria earumdem, equaliter inter nos partientur. Similiter et de omnibus forisfactis reddituum ex utraque parte provenientium et in campo et in villa, exceptis domibus majorum et curiis ecclesie Compendiensis, et atrio et manso et quadrivio, que omnia ecclesie Compendiensi imnperpetuum libere remanent. Justitia vero totius advocationis vicecomitatus communiter tenebitur ab utraque parte, vel a servientibus utriusque partis, infra villas supradictas, et quando aliquis ibidem judicandus fuerit ad damnationem corporis vel membri, per communes homines vel servientes judicabitur et judicatus 1 nobis nudus 2 reddetur, ad debitam justitiam faciendam. Terre autem que de forisfactoribus accident communiter inter nos partientur, et quilibet 3 nostrum partem suam infra annum ejiciet 4 et in manu justiciabili 5 sicut prius erat reponet.

Verum cum contentio esset inter nos et predictos abbatem et conventum Compendienses super venditionibus que accident in tribus dictis villis et pertinentiis earumden, nos, habito bonorum virorum consilio, intelleximus quod nichil juris habebamus in venditionibus antedictis. Unde promittimus eisdem quod de cetero nos vel heredes nostri in dictis venditionibus nichil penitus reclamabimus nec contradictionem in solutione apponemus.

Sciendum est preterea quod omnia alia a predictis, que ecclesia Compendiensis usque nunc pacifice possedit, imperpetuum libere possidebit, et nos similiter omnia alia a predictis, que usque nunc pacifice possedimus, libere possidebimus. Hanc autem compositionem et pacem laudavimus, creantavimus et ratam nos habituros promisimus, fide prestita corporali. Et ad majorem securitatem, ego Robertus miles, dicti Roberti filius, et Margareta, uxor mea, similiter hanc pacem et compositionem laudavimus, creantavimus et promisimus, fide prestita corporali, fideliter servaturos, et cum sigillo dicti Roberti, patris mei, sigillum meum presentibus litteris apposui.

Actum anno Domini millesimo ducentesimo tricesimo primo, mense Maio.

1 Judicatum D.GREN.
2 Nude D. GRENs.
3 Quolibet CRv, CRp.
4 De manu sua exiet CRv, CRp.
5 Justiciali CRv, CRp.


 

Sommaire
Sommaire

Livre
Livre

Chapitre
Chapitre

Précédent
Précédent

Suivant
Suivant